Ngày 21/11, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản gửi Bộ Giao thông vận tải và Cục Đường sắt Việt Nam đề nghị chỉ đạo các đơn vị liên quan sớm thực hiện việc đầu tư, nâng cấp kết cấu hạ tầng của tuyến đường sắt Đà Lạt – Trại Mát để đảm bảo an toàn chạy tàu, thu hút khách du lịch đến với thành phố Đà Lạt nói riêng và tỉnh Lâm Đồng nói chung.
Theo quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021; Nghị quyết số 152/NQ-CP ngày 15/11/2022 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế – xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xác định đến năm 2030 phấn đấu hoàn thành việc khôi phục, cải tạo tuyến đường sắt Tháp Chàm – Đà Lạt phục vụ khách du lịch.
Tuy nhiên, qua kết quả kiểm tra thiết bị định kỳ (tháng 10/2023) của Chi nhánh khai thác đường sắt Sài Gòn và kết quả kiểm tra hiện trường ngày 4/11/2023 về các công trình dự kiến đầu tư sửa chữa định kỳ năm 2024 của đoàn liên ngành (theo Quyết định số 432/QĐ-BGTVT ngày 10/4/2023 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải) thì tuyến đường sắt này đang xuống cấp rất nghiêm trọng, một số vị trí bị ngập úng, sạt lở cục bộ, nước thải rác thải làm mất an toàn giao thông.
Cụ thể, qua kiểm tra, nhiều đường cong liên tục, toàn bộ các đường cong đều không có ray hộ bánh; tuyến đi qua khu vực đồi núi cao, độ dốc dọc tương đối lớn, đặc biệt đoạn dốc trước ga Trại Mát (hướng Đà Lạt – Trại Mát); nền đường sắt hiện tại rộng trung bình 5m, có nhiều vị trí nền đào sâu và đắp cao. Dọc theo hành lang đường sắt chủ yếu là đồi núi, mỗi khi mưa lớn nước trên sườn đồi chảy xuống nền đường sắt kéo theo đất đá gây ngập đường sắt từ 20cm – 50cm ảnh hưởng rất lớn đến chạy tàu. Ray trên tà vẹt bê tông xen lẫn tà vẹt sắt của Pháp đã bị mòn và hư hỏng nhiều; đá ba lát hiện tại thiếu chiều dày, đá bẩn, độ đàn hồi kém nhiều vị trí nền đá bị đất vùi lấp, mặt nền đá bị cỏ cây che phủ; ga kết cấu bê tông xi măng và cấp phối đất không đảm bảo mỹ quan, phù hợp với kiến trúc khu ga, chiều dành đường ga Trại Mát ngắn không đủ để đón tàu có chiều dài lớn hơn 4 toa xe.
Trên toàn đoạn tuyến không có cầu mà chỉ có 19 cống để thoát nước; hiện tại 2 bên tuyến một số đoạn có hệ thống rãnh thoát nước dọc và một số vị trí có rãnh thoát nước ngang, tuy nhiên phần lớn đã bị đất đá vùi lấp do đó trên tuyến thường xuyên bị ngập úng cục bộ.
Cũng theo kết quả kiểm tra, hiện tại, có 4 đường ngang hợp pháp, 5 lối đi tự mở và 39 lối mòn đi ngang dường ray. Hầu hết các vị trí giao cắt trên tuyến do yếu tố địa hình nên chủ yếu nằm trong đường cong, dốc dọc của đường bộ lớn, bề rộng đường ngang tại vị trí giao cắt hẹp.
Hiện nay, đoạn tuyến vẫn còn giữ lại được các công trình kiến trúc cổ kính, đặc biệt là ga Đà Lạt là nhà ga cổ nhất Đông Dương (được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận là di tích kiến trúc văn hóa cấp Quốc gia tại Quyết định số 52/2001/QĐ-BVHTT ngày 26/12/2001). Tuy nhiên, các công trình nhà trạm liên quan như kho hàng, ke ga, nhà chứa đầu máy, toa xe, hầm khám chữa đầu máy thì đã xuống cấp nghiêm trọng.
Tuyến đường sắt Đà Lạt – Trại Mát được xây dựng từ thời Pháp, được khôi phục lại từ năm 1991 (gồm 6,724km đường chính; 0,81 đường ga; 9 bộ ghi và 380m cống) là một phần trong dự án khôi phục tuyến đường sắt Tháp Chàm – Đà Lạt.
